Urineweginfectie Bij Kinderen

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-05-24 12:25

Urineweginfectie bij kinderen

"Urineweginfectie" is de overkoepelende term voor een ontsteking van de urinewegen die voornamelijk door bacteriën wordt veroorzaakt, en in zeldzame gevallen door virussen of schimmels. Deze omvatten de nier, urineleider, urineblaas en urethra. Bij jongens kunnen ook de prostaat, zaadleider en bijbal worden aangetast. Als alleen de blaas is aangetast, wordt dit cystitis genoemd. Het loopt meestal zonder koorts weg. Als er koorts is, worden vaak ook de nieren aangetast en dit wordt een ontsteking van het nierbekken (pyelonefritis) genoemd.

Urineweginfecties zijn meestal niet besmettelijk, maar behoren tot de meest voorkomende ziekten bij kinderen. In het eerste levensjaar worden meisjes minder vaak getroffen dan jongens, maar later veel vaker omdat ze een kortere urethra hebben en hun urethrale opening dichter bij de anus is. Op tienjarige leeftijd had ongeveer drie procent van de meisjes en één procent van de jongens al een urineweginfectie.

navigatie

• Lees verder
• meer over het onderwerp
• Advies, downloads & tools
• Wat zijn de oorzaken van een urineweginfectie?
• Wat zijn de symptomen?
• Welke complicaties kunnen optreden?
• Hoe wordt de diagnose gesteld?
• Hoe wordt een urineweginfectie behandeld?
• Aan wie kan ik vragen?
• Hoe worden de kosten gedekt?

Wat zijn de oorzaken van een urineweginfectie?

Gewoonlijk zijn de triggers van een urineweginfectie bacteriën die uit de eigen darm komen, vooral E. coli, Proteus, Pseudomonas, Klebsiella en enterokokken. Deze kunnen in de urethra opstijgen in de blaas of zelfs in het nierbekken. In zeldzame gevallen kunnen virussen of schimmels ook urineweginfecties veroorzaken. Mogelijke risicofactoren - vooral voor terugkerende urineweginfecties - zijn onder meer:

• Onvoldoende / onjuiste ontlastinghygiëne,
• Mictiestoornissen,
• Lage drinkhoeveelheid,
• Operaties,
• Immuundeficiëntie,
• Constipatie,
• Urine stroomt terug van de blaas naar de urineleiders en de nieren (vesicoureterale reflux genoemd)
• Urinestenen,
• Misvormingen en afwijkingen van het urogenitale kanaal: bijv. Urethrale kleppen, vernauwing van het nierbekken, vernauwing van de voorhuid.

Wat zijn de symptomen?

Typische symptomen van een blaasontsteking (cystitis) zijn onder meer:

• Pijn bij het plassen,
• frequent urineren,
• Nat maken (zelfs bij kinderen die al droog waren.

Kleine kinderen kunnen klachten meestal nog niet specifiek melden. Soms wordt alleen slecht ruikende urine opgemerkt. De huid is vaak bleekgrijs, vooral bij baby's. Als er ook koorts, flank- of buikpijn en / of braken is, is het meestal ook een ontsteking van de nieren (pyelonefritis). Met name bij baby's kunnen koorts, braken, sepsis en shock relatief snel optreden.

Let op Met name bij meisjes kan zo nu en dan zogenaamde asymptomatische bacteriurie optreden. Bacteriën blijven vaak lang in de blaas, maar veroorzaken geen acute symptomen of gevolgen.

Welke complicaties kunnen optreden?

Een blaasontsteking heeft geen directe gevolgen, afgezien van het ongemak bij het urineren. Soms kan dit zich ontwikkelen tot een mictiestoornis als de kinderen gewoonlijk urine achterhouden uit angst voor pijn. Dan neemt de kans op verdere urineweginfecties toe. Een onbehandelde ernstige nierbekkenontsteking kan daarentegen acuut ernstig zijn, leiden tot septische shock en blijvende schade veroorzaken.

Urineweginfecties hebben de neiging chronisch te worden of vaak terug te komen. Dan kunnen ze ook leiden tot weefselschade en littekens, vooral op de nieren. Dit resulteert in complicaties voor de latere gezondheid, zoals hoge bloeddruk, chronische nierbeschadiging en bij vrouwen complicaties tijdens de zwangerschap. Om deze reden moeten urineweginfecties altijd lang genoeg worden behandeld en moet het succes van de therapie worden gecontroleerd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De urine moet ook worden onderzocht bij elk kind met koorts boven de 38 graden Celsius. Als er een urineweginfectie aanwezig is, kunnen vaak verhoogde leukocyten (ontstekingscellen) en bacteriën in de urine worden gedetecteerd, soms ook bloed, nitriet, eiwitten en celafgietsels. Ochtendurine kan het beste worden gebruikt. Het genitale gebied moet goed worden schoongemaakt voordat de urine wordt verzameld. Als het kind al in één beker kan plassen, moet de urinebeker tijdens het urineren even worden vastgehouden en moet het tweede deel van de urine worden opgevangen.

Soms is een blaaspunctie nodig. Hiervoor wordt een pijnstillerpleister op de huid van de buik geplakt. Indien nodig moet de urine worden opgevangen met een katheter. Om de urine-uitlaat voor babyluiers is een opvangzakje geplakt. Zo nodig kunnen beeldvormende methoden zoals echografie of röntgenfoto's nodig zijn om bijvoorbeeld aangeboren afwijkingen en congestieve nieren op te sporen. In de kindertijd moet elke urineweginfectie worden opgehelderd met behulp van echografie.

Hoe wordt een urineweginfectie behandeld?

In de regel wordt een antibioticum ingenomen voor een bacteriële urineweginfectie zonder koorts gedurende vijf tot zeven dagen, voor een febriele infectie gedurende tien tot veertien dagen. Als het kind hoge koorts heeft en in een slechte algemene toestand verkeert, moet het in het ziekenhuis worden opgenomen en moet het intraveneuze vloeistoffen krijgen.

Andere ondersteunende maatregelen, waarvan sommige ook kunnen dienen om verdere urineweginfecties te voorkomen, zijn onder meer:

• Veel drinken: De meer frequente aandrang om te plassen zorgt voor een betere spoeling van de urinewegen.
• Lokale warmtetoepassing: warmwaterkruik, warme heupbaden in kamilleoplossing.
• Bedrust: vooral als u koorts heeft.
• Krampstillers en pijnstillers.
• Voorkomen van onderkoeling.
• Vermijd verkeerde reinigingstechnieken na de ontlasting: veeg altijd van voren naar achteren.
• Indien nodig een paar maanden profylaxe met antibiotica.
• Regelmatige controles.
• In het geval van terugkerende urineweginfecties die niet koortsachtig zijn, is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen. Eventuele bijkomende afwijkingen van de lagere urinewegen moeten worden gecorrigeerd.

Voor terugkerende urineweginfecties (meer dan vijf infecties per jaar) zijn cranberryproducten een optie. Hun effect is momenteel echter niet zonder enige twijfel wetenschappelijk bewezen.

Aan wie kan ik vragen?

Als u vermoedt dat uw kind een blaasontsteking heeft, dient u onmiddellijk contact op te nemen met de volgende kantoren:

• Arts voor kindergeneeskunde en jeugdgeneeskunde,
• Huisarts.

Hoe worden de kosten gedekt?

Alle noodzakelijke en passende therapieën worden gedekt door de zorgverzekeraars. Kortom, uw arts of de polikliniek verrekenen rechtstreeks met uw zorgverzekeraar. Bij bepaalde zorgverzekeraars moet u mogelijk een eigen risico betalen (BVAEB, SVS, SVS, BVAEB). U kunt echter ook een beroep doen op een arts van uw keuze (dus arts zonder zorgverzekeringscontract) of een privé-polikliniek. Zie Kosten en eigen risico voor meer informatie.

Wanneer ziekenhuisopname vereist is

In sommige situaties kan ziekenhuisopname nodig zijn om een urineweginfectie te behandelen. De ziekenhuiskosten worden in rekening gebracht. De patiënt moet een dagelijkse bijdrage in de kosten betalen. Verdere medicamenteuze behandeling aan huis vindt plaats op voorschrift van de huisarts of specialist.

Voor meer informatie, zie Wat kost een ziekenhuisopname?