Alcoholische Leverziekte

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-05-24 12:25

Alcoholische leverziekte

Overmatig alcoholgebruik gedurende een lange periode leidt tot een breed scala aan leverschade. Ze variëren van leververvetting (steatosis hepatis) tot het tussenstadium van leverontsteking (alcoholische steatohepatitis - ASH) tot levercirrose en levensbedreigend levercoma. Alcoholtolerantie hangt van veel factoren af en is daarom individueel verschillend.

Bij gezonde vrouwen wordt een dagelijkse consumptie van twaalf gram alcohol - wat overeenkomt met ongeveer een achtste wijn of een kwart liter bier - als een laag risico beschouwd. Gezonde mannen kunnen meestal het dubbele aan. Meestal begint het leverbeschadigende effect van alcohol bij vrouwen bij frequente consumptie van meer dan 20 gram en bij mannen meer dan 40 gram per dag. Onder deze limiet kan echter ook leverschade optreden.

navigatie

• Lees verder
• meer over het onderwerp
• Advies, downloads & tools

Wat zijn de oorzaken van alcoholische leverziekte?

Alle aan alcohol gerelateerde aandoeningen van de lever worden veroorzaakt door de giftige (giftige) effecten van alcohol (ethanol) en zijn afbraakproducten aceetaldehyde en acetaat op het leverweefsel. In het begin ontwikkelt zich een leververvetting. Meer uitgesproken schade leidt tot alcoholische hepatitis en uiteindelijk tot levercirrose.

Naast de hoeveelheid alcohol die wordt geconsumeerd en de duur van alcoholgebruik, beïnvloeden andere factoren de ernst van alcoholische leverschade:

• Dieet (bijv. Inname van grote hoeveelheden onverzadigde vetzuren, fructose of een gebrek aan proteïne);
• Mogelijk leverbeschadigende geneesmiddelen (bijv. Paracetamol, sommige antibiotica);
• Geslacht: Vrouwen lopen significant meer risico dan mannen vanwege het lagere gehalte van een speciaal enzym in hun maagwand en lever (alcoholdehydrogenase). Vanwege dit relatieve enzymtekort kunnen vrouwen alcohol niet zo snel metaboliseren als mannen;
• Bijkomende ziekten: waaronder hartfalen, ijzerafzetting in de lever (hemochromatose of ijzerstapelingsziekte) en hepatitis B, C en D;
• verschillende erfelijke factoren.

Alcoholische leververvetting (steatosis hepatis)

Vetdruppels zetten zich af in de levercellen en de mitochondriën (energiecentrales van de cel) worden beschadigd.

Alcoholische hepatitis (steatohepatitis)

Het is een combinatie van leververvetting en leverontsteking. De lever zwelt op, levercellen worden vernietigd en bindweefsel begint zich te vormen (fibrose). Alcoholische hepatitis kan leiden tot een verminderde bloedtoevoer naar de lever. Hierdoor ontstaat een hoge druk in de poortader (portale hypertensie).

Levercirrose

Bij deze vergevorderde leverziekte wordt de normale leverarchitectuur vernietigd door een uitgesproken bindweefselconversie van leverweefsel in bindweefsel (fibrose). Knobbeltjes vormen en uiteindelijk krimpen van de lever.

In het vergevorderde stadium van levercirrose kan de lever de functionele beperkingen niet meer compenseren en daardoor zijn taken niet meer uitvoeren. Er ontstaat een zogenaamde gedecompenseerde levercirrose. Dit kan gepaard gaan met ernstige complicaties. Portale hypertensie ontwikkelt zich zeer vroeg bij levercirrose. In het verdere verloop kan ook levercelcarcinoom ontstaan.

Wat zijn de symptomen?

De symptomen zijn sterk afhankelijk van het stadium en de ernst van de ziekte. De meeste alcoholisten lijden pas aan leverschade als ze 30 jaar oud zijn. Bij deze groep patiënten na de leeftijd van 40 wordt vaak ernstige leverschade gevonden.

Leveromvang en tederheid

Zelfs bij leververvetting neemt de omvang van de lever toe (hepatomegalie) en wordt de lever gevoelig voor druk. Hepatitis wordt ook gekenmerkt door vergroting en gevoeligheid van de lever. Bij cirrose wordt de lever weer kleiner en voelt hij hard aan als je hem over de buikwand voelt. Bij vergevorderde levercirrose is de lever vanwege de grote omvang van het orgaan vaak niet meer voelbaar.

Hepatitis door alcohol

Een mild beloop van alcoholische hepatitis wordt gekenmerkt door verhoogde vermoeidheid, misselijkheid en pijn in de rechter bovenbuik. Geelzucht (geelzucht) en koorts kunnen ook voorkomen, en een vergrote milt (splenomegalie) en gewichtsverlies kunnen optreden. Als het beloop ernstig is, treden geelzucht, ascites, lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie) en stoornissen van de elektrolytenbalans (natrium, kalium, chloride), bloedstolling en hersenfunctie (hepatische encefalopathie) op. Het sterftecijfer in ernstige gevallen is hoog.

Levercirrose

Portale hypertensie treedt vaak op met als gevolg spataderen in de slokdarm (oesofageale varices) en in de maag, die kunnen scheuren en tot levensbedreigende bloedingen kunnen leiden. Braken van rood of gestold zwart (koffiedik-achtig) bloed is net zo goed mogelijk als pikzwarte ontlasting (zogenaamde teerontlasting door verteerd bloed). Een verhoogde glans van vergrote aderen of spataderen in het gebied van de navel (caput medusae) is ook te zien op de buikwand. Bovendien kunnen ascites en disfunctie van het centrale zenuwstelsel (hepatische encefalopathie) optreden. Bovendien neemt de lichaamshaar op de buikwand af. Kleine spinvormige spataderen (Spider naevi) vormen zich op de huid en de huid op de handpalmen wordt rood. Er zijn onder andere ook aandoeningen van de nierfunctie (hepatorenaal syndroom) en longfunctie (hepatopulmonaal syndroom).

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Als er aanwijzingen zijn voor leverschade (bijv. Verhoogde leverfunctieparameters in het bloed), vraagt de arts de patiënt naar zijn / haar drinkgewoonten. Vaak wordt deze vraag niet oprecht beantwoord door de getroffenen, deels uit schaamte. Vanaf een consumptie van meer dan 20 gram (vrouwen) of 40 gram (mannen) alcohol kan dit worden gezien als oorzaak of in ieder geval als extra belasting bij een andere leverziekte. Bij patiënten met een dagelijkse consumptie van meer dan 80 gram pure alcohol wordt aangenomen dat deze alcohol de oorzaak is van de leverziekte. Andere mogelijke oorzaken worden echter altijd gecontroleerd. Als er sprake is van misbruik van alcohol, wordt de functie van de lever regelmatig gecontroleerd.

De bloedresultaten kunnen verhogingen van transaminasen (GOT, GPT) en γ-GT laten zien, maar ook verlagingen van vitamine B1, vitamine B6 en foliumzuur. Het bloedbeeld kan een afname van het aantal witte en rode bloedcellen en bloedplaatjes laten zien. De coagulatieparameters (Quick-waarde, INR) kunnen worden gewijzigd. Een toename van de zogenaamde CDT (R) - Carbohydrate Deficient Transferrin rel. - spreekt zich uit voor langdurig overmatig alcoholgebruik. Ondanks zware alcoholconsumptie kan deze waarde soms echter binnen het normale bereik liggen.

Radiologische bevindingen zoals echografie, computertomografie (CT) en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) van de bovenbuik kunnen wijzen op leververvetting, klontvorming of ascites. Een speciaal onderzoek van de elasticiteit van het leverweefsel met behulp van echografie (elastografie) kan worden gebruikt om na te gaan of er sprake is van levercirrose. Voor een nauwkeurige beoordeling van het leverweefsel kan een weefselmonster uit de lever worden genomen (biopsie).

Een gastroscopie kan slokdarm- en maagvarices identificeren. Bovendien kunnen ontlastingsmonsters worden gebruikt om te zoeken naar onzichtbaar bloed door bloeding in het maagdarmkanaal (hemoccult).

Hoe wordt een alcoholische leverziekte behandeld?

De belangrijkste pijler van de behandeling is het onthouden van alcohol (onthouding van alcohol). Als gevolg hiervan kan leververvetting binnen een paar weken volledig verdwijnen bij een alcoholische leverziekte. Alcoholische leververvetting en het ontstaan van cirrose kunnen soms ook achteruitgaan. Bij vergevorderde levercirrose kan het onthouden van alcohol vaak verdere bindweefseltransformatie van leverweefsel vertragen. Er kan ook een gedeeltelijke regressie zijn van de hermodellering van het bindweefsel. Dit kan leiden tot een verbetering van de symptomen of een verlenging van de levensduur.

Ondersteunende maatregelen zijn bijvoorbeeld gezonde voeding, voldoende vitaminen en sporenelementen en, bij ontwenningsverschijnselen, het toedienen van medicatie om te kalmeren en mentale stress te verlichten.

Een duidelijk therapeutisch succes kon niet worden bewezen voor de antioxidanten silymarine (mariadistel), vitamine A, vitamine E, S-adenosyl-l-methionine.

Corticosteroïden kunnen gunstige effecten hebben bij ernstige alcoholische hepatitis. Het bloedsomloopbevorderende medicijn pentoxyfylline kan het risico op een dodelijk beloop van alcoholische hepatitis verlagen.

Zie Behandeling van levercirrose voor meer informatie.

Een levertransplantatie kan nodig zijn in de gevorderde stadia van alcoholische hepatitis en cirrose. Orgaantransplantaties zijn erg waardevol. Daarom wordt de voorkeur gegeven aan getroffenen die waarschijnlijk in staat zullen zijn om zich permanent van alcohol te onthouden om de getransplanteerde lever te beschermen. In sommige transplantatiecentra is een periode van onthouding van zes maanden vereist voorafgaand aan een transplantatie. In andere centra is er geen bepaling van de duur van alcoholonthouding (onthouding van alcohol) voorafgaand aan de transplantatie. In plaats daarvan wordt de procedure beslist door artsen samen met psychologen, die de getroffen patiënten in detail onderzoeken en verzorgen.

Aan wie kan ik vragen?

Als u symptomen van een leveraandoening heeft, dient u onmiddellijk medische hulp in te roepen. U kunt hiervoor terecht bij een arts voor huisartsgeneeskunde of een specialist voor interne geneeskunde (internist). Internisten die gespecialiseerd zijn in gastro-enterologie en hepatologie zijn gespecialiseerd in leveraandoeningen.

Als u uw alcoholgebruik wilt verminderen, kan een consult bij uw huisarts u helpen. Hij of zij kan u eventueel doorverwijzen naar een specialist in de psychiatrie of een psychotherapeut of klinisch psycholoog.

Steungroepen zoals Anonieme Alcoholisten kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de motivatie om zich te onthouden van alcohol.

Let op bloed braken (rood of zwart) is een noodgeval! Levensbedreigend bloedverlies kan snel optreden. Er moet daarom onmiddellijk een spoedarts worden gebeld (EU: 112, Oostenrijk: 144). Bloed in de ontlasting (rode of zwarte ontlasting) moet ook onmiddellijk door een arts worden gecontroleerd.

Hoe worden de kosten gedekt?

Alle noodzakelijke en passende diagnostische en therapeutische maatregelen worden door de zorgverzekeraars overgenomen. Uw arts zal de rekeningen over het algemeen rechtstreeks bij uw zorgverzekeraar afrekenen. Bij bepaalde zorgverzekeraars moet u mogelijk een eigen risico (behandelpremie) betalen (bijvoorbeeld BVAEB, SVS, SVS, BVAEB). U kunt echter ook terecht bij een arts van uw keuze (dus een arts zonder ziektekostenverzekering). Zie Kosten en eigen risico voor meer informatie.

Voor bepaalde onderzoeken kan de goedkeuring van de verantwoordelijke ziektekostenverzekeraar (medische dienst - "hoofdarts") vereist zijn, evenals voor bepaalde medicinale of niet-medicinale behandelingen, in sommige gevallen alleen wanneer de ziekte een bepaalde omvang heeft bereikt. In het geval van bepaalde diensten (bijv. Ziekenhuisverblijf, medische hulpmiddelen en medische hulpmiddelen) worden - afhankelijk van de zorgverzekeraar - eigen bijdragen verstrekt. De meeste zorgverzekeraars voorzien in een vergunning, soms afhankelijk van het soort medische hulp. De receptvergoeding moet worden betaald voor medicatie op “contant recept”. Voor informatie over de desbetreffende bepalingen kunt u contact opnemen met uw zorgverzekeraar, die u kunt vinden op de website van uw sociale verzekeringsmaatschappij.