Inhoudsopgave:
- Laboratoriumresultaten en preventief onderzoek
- Voorzorgsdoelen - wanneer laboratoriumwaarden zinvol zijn
- Hoe vaak moeten laboratoriumwaarden worden verzameld?
- Welke laboratoriumwaarden worden onderzocht?
- Wees voorzichtig met de term "tumormarker"
- Laboratoriumbevindingen en ziektepreventie in het bijzonder

Video: Laboratoriumresultaten En Preventief Onderzoek

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-06-06 18:13
Laboratoriumresultaten en preventief onderzoek
Laboratoriumwaarden kunnen belangrijke informatie geven over ziekten of risicofactoren. Enerzijds helpen laboratoriumwaarden om een vermoedelijke diagnose van de arts te bevestigen.
Aan de andere kant kan met behulp van laboratoriumwaarden de aanwezigheid van een bepaalde ziekte in veel gevallen ook worden uitgesloten, bijvoorbeeld als de betreffende patiënt normale laboratoriumbevindingen heeft. In de geneeskunde wordt dit de zogenaamde laboratoriumdiagnostiek "screening" genoemd, waarbij de term "screening" verwijst naar de kwaliteit van een onderzoeksmethode om met hoge betrouwbaarheid een correct resultaat te bepalen. In het kader van preventief onderzoek zijn laboratoriumwaarden over het algemeen een gebruiksvriendelijk diagnostisch instrument met een hoge kostenefficiëntie. De
gebruikte onderzoeksmaterialen zijn voornamelijk bloed, urine en ontlasting. Maar ook bij kankerpreventie is het zogenaamde "uitstrijkje" uitermate belangrijk.
navigatie
- Lees verder
- meer over het onderwerp
- Advies, downloads & tools
- Voorzorgsdoelen - wanneer laboratoriumwaarden zinvol zijn
- Hoe vaak moeten laboratoriumwaarden worden verzameld?
- ">Welke laboratoriumwaarden worden onderzocht?
>
- Wees voorzichtig met de term "tumormarker"!
- Laboratoriumbevindingen en ziektepreventie in het bijzonder
>
In het algemeen helpen laboratoriumwaarden bij de vroege detectie van een verscheidenheid aan ziekten, zoals cardiovasculaire, metabolische (bijv. Diabetes mellitus) en kanker. Bovendien kunnen laboratoriumwaarden aanwijzingen geven voor een risicovolle levensstijl of gevaar voor de gezondheid.
Voorzorgsdoelen - wanneer laboratoriumwaarden zinvol zijn
Laboratoriumwaarden kunnen waardevolle informatie opleveren bij frequente ziekten of risicoconstellaties. De laboratoriumwaarden zijn echter slechts een onderdeel van het algehele preventieve programma. Dienovereenkomstig moeten laboratoriumwaarden buiten het respectieve referentiebereik in detail met de behandelende arts worden besproken.
Met deze preventieve zorgdoelen bieden laboratoriumwaarden belangrijke informatie voor artsen en patiënten:
- Preventie van hart- en vaatziekten,
- Diagnose en preventie van stofwisselingsziekten (bijv. Diabetes),
- Preventie van (aan alcohol gerelateerde) leveraandoeningen,
- Vroege opsporing van kanker.
Hoe vaak moeten laboratoriumwaarden worden verzameld?
De frequentie voor het controleren van laboratoriumwaarden tijdens het preventieve onderzoek wordt als volgt aanbevolen:
-
Tussen 18 en 40 jaar:
Controleer elke drie jaar,
-
Vanaf 40 jaar:
Controleer elke twee jaar,
-
Vanaf 50 jaar:
- Immunocytochemie: Met individuele tumorcellen (in uitstrijkjes, puncties, enz.), Kunnen tumormarkers op het celoppervlak of in de celkern worden gedetecteerd door kleuring,
- Immunohistochemie: detectie van tumormarkers op of in tumorcellen in de weefselstructuur.
Welke laboratoriumwaarden worden onderzocht?
Er zijn een aantal laboratoriumtests die belangrijke informatie kunnen opleveren voor het stellen van een diagnose. Een bloedafname is snel en gemakkelijk uit te voeren. Er moet echter worden opgemerkt dat belangrijke regels van de zogenaamde pre-analyse in acht moeten worden genomen, bijvoorbeeld:
- Bevestiging van de diagnose (bevestiging van het tumortype),
- Follow-up (vordert de ziekte, blijft deze hetzelfde of verbetert deze?),
- Detectie van een recidief (bijv. Recidief van de tumor na een overwegend succesvolle behandeling).
Bij het preventief onderzoek worden standaard de volgende laboratoriumwaarden uitgevoerd:
Bloedsuikerbepaling: Met betrekking tot de aanwezigheid van diabetes (diabetes mellitus)
- Bloedvetten (triglyceriden, totaal cholesterol, HDL- en LDL-cholesterol): in termen van het risico op hart- en vaatziekten.
- Gamma-GT: met betrekking tot de aanwezigheid van aan alcohol gerelateerde leverziekte.
- Pap-uitstrijkje (voor vrouwen): Het uitstrijkje is belangrijk in termen van vroege detectie van baarmoederhalskanker.
- PSA-onderzoek (voor mannen): Dit wordt alleen uitgevoerd op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt na voldoende informatie van de behandelende arts.
Wees voorzichtig met de term "tumormarker"
In de laboratoriumgeneeskunde is de term 'tumormarker' een misleidende en problematische term voor patiënten, maar ook voor veel specialisten (lees: artsen).
De reden hiervoor is het feit dat praktisch alle tumormarkers ook verhoogd kunnen zijn bij sommige goedaardige ziekten:
- in geval van ontsteking (bijv. longontsteking),
- met infecties (bijv. urineweginfectie),
- na verwondingen, operaties, onderzoeken etc. (bijvoorbeeld na een prostaatonderzoek).
Bij kankerscreening of kankerdiagnostiek moet altijd een nauwkeurig stappenplan worden gevolgd.
Fase 1: indicatie voor kankerdiagnostiek
- Preventieve medische check-up: bv. PAP-test voor baarmoederhalskanker of colonoscopie voor darmkanker.
- Verdere verduidelijking van een opvallende eerdere bevinding: bijv. Schaduwen in de longfoto of verdachte zwelling van de lymfeklieren, enz.
Fase 2: morfologische tumordiagnose
- Microscopische detectie van kankercellen (cytologie),
- microscopisch bewijs van kankerweefsel (histologie.
Fase 3: Bepaling van tumormarkers (celtumormarkers, weefseltumormarkers, bloedtumormarkers)
-
Detectie van tumormarkers op cellen en weefsel met behulp van speciale kleurtechnieken:
- Immunocytochemie: Met individuele tumorcellen (in uitstrijkjes, puncties, etc.) kunnen tumormarkers op het celoppervlak of in de celkern worden gedetecteerd door kleuring.
- Immunohistochemie: detectie van tumormarkers op of in tumorcellen in de weefselstructuur.
-
Detectie van tumormarkers in het bloed ("bloedtumormarkers") heeft pas zin nadat niveau twee is voltooid. Deze "laboratoriumtumormarkers" helpen bij:
- Bevestiging van de diagnose (bevestiging van het tumortype),
- Follow-up (vordert de ziekte, blijft het hetzelfde of verbetert het?).
- Detectie van een recidief (bijv. Recidief van de tumor na een overwegend succesvolle behandeling).
Bij dit stappenplan ter voorkoming of opheldering van een vermoedelijke kanker moeten de afzonderlijke stappen één tot en met drie altijd precies zoals bij een trap worden genomen, namelijk de een na de ander.
Laboratoriumbevindingen en ziektepreventie in het bijzonder
Voor screening wordt een aantal laboratoriumtests voor cardiovasculaire, stofwisselings- en kankerziekten aanbevolen. Deze onderzoeken helpen om risicofactoren en ziekten in een vroeg stadium te ontdekken.
Hart- en vaatziekten
In de laboratoriumtests met betrekking tot de preventie van hart- en vaatziekten (angina pectoris, hartaanval, beroerte, enz.), Heeft de vroege opsporing van vetstofwisselingsstoornissen de hoogste prioriteit. Hiervoor worden de volgende laboratoriumwaarden (bloedlipiden) verzameld:
- Bepaling van triglyceriden (bloedmonster nuchter!),
-
Bepaling van cholesterol:
- Totale cholesterol,
- HDL- en LDL-cholesterol,
- Verhouding van totaal cholesterol tot HDL-cholesterol.
Het verband tussen stoornissen in het vetmetabolisme (toename van bloedlipiden) en de klinische manifestatie van arteriosclerose (vasculaire calcificatie) wordt als medisch bewezen beschouwd.
Andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten naast verhoogde bloedlipiden zijn:
- Overgewicht,
- Sedentaire levensstijl,
- Rook,
- Hoge bloeddruk (hypertensie)
- Diabetes (diabetes mellitus) en
- Jicht.
Suikerziekte
Bij de preventie van diabetes mellitus heeft de bepaling van het persoonlijk risico de hoogste prioriteit.
De preventieve medische check-up verloopt in twee fasen:
-
Bloedsuikermeting uit capillair bloed uit de vingertop of uit veneus bloed.
Bloedsuikergrenzen: niet vasten (200 mg / dl), vasten (126 mg / dl); Iedereen die acht tot veertien uur voor de meting niet heeft gegeten of gerookt, wordt als nuchter beschouwd
- De HbA1C-waarde is niet vereist voor screening.
Bevestiging van de diagnose bij overschrijding van de bloedsuikerspiegel:
De diagnose diabetes mellitus wordt ongeacht leeftijd en geslacht gesteld door meerdere verhoogde nuchtere bloedsuikerspiegels op ten minste twee verschillende dagen te meten
Als het ziektebeeld verdacht is en de meetresultaten tegenstrijdig zijn, kan de diagnose ook worden gesteld met een orale glucosetolerantietest.
Opmerking Bepaling met een teststrip is niet geschikt voor het stellen van een diagnose.
Gedetailleerde informatie over diabetes mellitus.
Leverziekte (alcoholisme)
Chronisch alcoholmisbruik is de belangrijkste oorzaak van leverziekte. De toxische (leverbeschadigende) limiet voor alcoholgebruik is over een langere periode (maanden tot jaren)
- voor vrouwen bij 20 gram per dag en
- voor mannen op 40 gram per dag.
Let op Een halve liter bier (een mok) bevat 20 gram alcohol.
De door alcohol giftige leverschade verloopt in drie fasen:
- pure leververvetting,
- alcoholische leververvetting hepatitis,
- Levercirrose.
Voor het stadium van zuivere leververvetting is de bepaling van de gamma-GT nuttig. Deze laboratoriumwaarde is niet specifiek. Voor sommige patiënten kan de bepaling van de gamma-GT het echter gemakkelijker maken om het probleem van alcoholgebruik in het arts-patiëntgesprek aan te pakken.
Gedetailleerde informatie over:
- Leverziekte ook
- Alcoholverslaving.
Kankers
De volgende laboratoriumtesten zijn erg belangrijk voor kankerscreening:
Jaarlijkse screening op occult bloed in de ontlasting vanaf de leeftijd van 50 jaar om colon- / endeldarmkanker te voorkomen. Deze test kan thuis of bij de dokter worden uitgevoerd.
Pap-uitstrijkje voor de vroege detectie van baarmoederhalskanker. Screening op baarmoederhalskanker wordt aanbevolen voor alle vrouwen ouder dan 18 jaar:
- onder de 40 om de drie jaar,
- meer dan 40 om de twee jaar.
Het uitstrijkje wordt uitgevoerd door gynaecologen en het materiaal wordt naar een cytologisch laboratorium gestuurd.
Screening op prostaatkanker:
- De systematische routinematige screening voor de vroege opsporing van prostaatkanker door middel van digitaal rectaal onderzoek en / of met behulp van tumormarkers in het bloed (PSA) wordt momenteel niet aanbevolen op basis van de stand van de internationale medische kennis.
- Over de hele wereld spreken alle feiten die tot nu toe bekend zijn geworden, tegen massascreening voor alle mannen ouder dan 50 jaar bij vroege opsporing van prostaatkanker.
- Mannen ouder dan 50 die, na te zijn geïnformeerd door de arts, een PSA-test willen ondergaan tijdens de preventieve medische controle, dienen op hun uitdrukkelijk verzoek te worden verwezen naar een specialist in urologie.
Gedetailleerde informatie over kanker.