Bloedafname - Let Hier Op

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-06-06 18:13

Laboratoriumresultaten: het bloedmonster

Bloedonderzoek is erg belangrijk in de geneeskunde. Bloedafname in het ziekenhuis is een van de eerste vervelende ervaringen voor de patiënt. Maar de huisarts zal ook vaak het ene of het andere bloedonderzoek doen. Artsen zijn erg geïnteresseerd in het bloed van hun patiënten, omdat deze lichaamsvloeistof een spiegel is van de hele stofwisseling.

Het onderzoek van het bloed kan daarom belangrijke informatie opleveren over risicofactoren of ziekten. Daarnaast is de bloedtest een mogelijkheid om met weinig inspanning, hoge snelheid en hoge kostenefficiëntie een groot aantal mogelijke ziekten uit te sluiten (mits de overeenkomstige laboratoriumwaarden normaal zijn), wat wordt aangeduid als zogenaamde laboratoriumdiagnostische "screening".

navigatie

• Lees verder
• meer over het onderwerp
• Advies, downloads & tools
• ">Voor de bloedafname

>

• Hoeveel bloed wordt er afgenomen
• Na de bloedafname

>

Voor de bloedafname

Voordat elk bloedmonster wordt afgenomen, moet de behandelende arts zorgvuldig een keuze maken uit het grote aantal beschikbare laboratoriumtests - er zijn eigenlijk duizenden verschillende gemeten variabelen in bloed en andere lichaamsvloeistoffen. Dit hangt af van de betreffende medische vraag (indicatie).

Een bloedmonster kan om de volgende redenen worden afgenomen:

• Preventieve medische controle,
• Verduidelijking (bevestiging of uitsluiting) van een vermoedelijke diagnose,
• Follow-up in geval van bevestigde ziekte,
• Beoordeling van het therapiesucces,
• Beoordeling van het verdere verloop van de ziekte (prognose).

Er gebeuren veel fouten in de aanloop naar de laboratoriumanalyse. Deze stappen staan bekend als "pre-analyse". De meest voorkomende fout is het door elkaar halen van monsters. Dit kan gebeuren als de buisjes bijvoorbeeld bij het afnemen van een bloedmonster verkeerd zijn gelabeld.

Voordat het bloedmonster wordt afgenomen, moeten enkele punten in acht worden genomen, zodat uiteindelijk correcte en coherente (plausibele) testresultaten worden verkregen:

• Wanneer bloed afnemen: idealiter 's ochtends tussen 7.00 uur en 9.00 uur.
• Bij bepaalde onderzoeken moet de patiënt nuchter zijn (bijv. Bloedsuikertest): maar leeg zijn betekent niet dat hij honger heeft! De dag ervoor mag na 20.00 uur niets meer gegeten worden. Kleine hoeveelheden water of ongezoete thee kunnen op de ochtend van de bloedtest worden gedronken.

Hoeveel bloed wordt er afgenomen

Bij het afnemen van bloed worden vrijwel altijd meerdere buisjes verwijderd. De buizen zijn van verschillende afmetingen en hebben kleurrijke stoppels. Afhankelijk van wat en hoeveel laboratoriumanalyses er bepaald moeten worden, heeft het laboratorium een bepaalde hoeveelheid bloed nodig. Er past ongeveer vier tot acht milliliter bloed in een verzamelbuisje. Zelfs als er tien buisjes worden verwijderd, is dat maximaal een halve "acht" bloed. Voor kinderen worden veel kleinere opvangbuizen gebruikt, of wordt capillair bloed gebruikt als hulpmiddel. Dit wordt uit de hiel van zuigelingen gehaald. De patiënt moet ongeveer een kwartier kunnen rusten (rustig zitten of liggen) voordat het bloed wordt afgenomen. Het bloedmonster wordt dan ook zittend of liggend afgenomen.

De buizen die zijn gemarkeerd met stoppels in verschillende kleuren, kunnen additieven bevatten. Bij sommige onderzoeken mag het bloed in de sonde niet stollen en dienovereenkomstig worden aan deze sondes anticoagulantia (heparine, EDTA of citraat) toegevoegd. Bij andere tests wordt verondersteld dat het bloed stolt en in deze gevallen worden coagulatieversnellers toegevoegd.

De belangrijkste bloedafnamebuisjes zijn:

Bloedbuisjes met gekleurde stoppels © Rob Bowman

• Buisjes met heparine (groene stoppels) of stollingsversneller (rode stoppels): hart, lever, nier, stofwisselingsonderzoeken (bloedsuiker, proteïne, vetten, elektrolyten, mineralen, sporenelementen), vitamines, hormonen, medicatie, gifstoffen etc.,
• Buis met EDTA (violette stoppelbaard): bloedbeeld, bloedgroep, genetische tests etc.,
• Buisjes met citraat (blauwe of zwarte stoppels): bloedbezinking, onderzoek van bloedstolling, enz.

In de praktijk moet ook de volgorde waarin de bloedbuisjes worden verwijderd in acht worden genomen. Met name de bloedstollingsbuis mag niet eerst worden verwijderd.

Na de bloedafname

Nadat het bloedmonster is afgenomen, dient het testmateriaal zo snel mogelijk in het laboratorium te worden verwerkt. De meest voorkomende fout is hier een onjuiste of ontbrekende etikettering van de buizen. Dit moet worden gedaan voordat het bloed wordt afgenomen.

Hanteren van de bloedbuisjes na afname

• De buisjes moeten correct gevuld zijn.
• Buizen met groene, paarse, blauwe of zwarte stoppels moeten na verwijdering worden rondgedraaid.
• Buizen met de rode stoppels mogen niet worden rondgedraaid.