Inhoudsopgave:
- Ziekte van Parkinson en dementie
- Hoe ontwikkelt de dementie van Parkinson zich?
- Wat zijn de symptomen?
- Hoe werkt de dementie van Parkinson?
- Hoe wordt de diagnose gesteld?
- Hoe wordt de dementie van Parkinson behandeld?

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-05-24 12:25
Ziekte van Parkinson en dementie
Ongeveer 40 procent van de Parkinson-patiënten ontwikkelt in de loop van de ziekte wat bekend staat als Parkinson-dementie (PDD). Alleen ouderen worden getroffen, de gemiddelde leeftijd is 72 jaar.
In tegenstelling tot andere vormen van dementie richt Parkinson-dementie zich niet op geheugen- en geheugenproblemen, maar op andere cognitieve beperkingen. Het beloop van de ziekte is - net als bij de ziekte van Parkinson in het algemeen - zeer individueel.
navigatie
- Lees verder
- meer over het onderwerp
- Advies, downloads & tools
- Hoe ontwikkelt de dementie van Parkinson zich?
- Wat zijn de symptomen?
- Hoe werkt de dementie van Parkinson?
- Hoe wordt de diagnose gesteld?
- Hoe wordt de dementie van Parkinson behandeld?
Hoe ontwikkelt de dementie van Parkinson zich?
De achteruitgang van zenuwcellen bij de ziekte van Parkinson vordert gestaag. Als gevolg hiervan ervaren veel patiënten in de loop van de ziekte niet alleen motorische symptomen, maar ook steeds meer cognitieve beperkingen. Deze omvatten aandachtsstoornissen, verminderd probleemoplossend vermogen of cognitieve vertraging. Zolang de betrokken persoon in het dagelijks leven niet significant wordt aangetast, worden de symptomen die optreden "milde cognitieve stoornis" of milde cognitieve stoornis genoemd. Als de persoon in kwestie in toenemende mate afhankelijk is van hulp in het dagelijks leven vanwege zijn verminderde cognitieve vaardigheden, wordt dit Parkinson-dementie genoemd.
Het individuele risico op het ontwikkelen van dementie als parkinsonpatiënt hangt voornamelijk af van de leeftijd en minder van de duur van de ziekte. Vanaf 70 jaar neemt het risico sterk toe. Daarnaast lijken andere risicofactoren een rol te spelen (bijvoorbeeld de mate van motorische symptomen, het type ziekte of de respons op bepaalde therapieën).
Let op Niet elke vergeetachtigheid of verwarring is automatisch dementie. Dementie kan alleen worden aangenomen als de symptomen gedurende een periode van zes maanden aanhouden en het dagelijks leven niet meer kan worden beheerd. Meer over het onderwerp: dementie
Wat zijn de symptomen?
In tegenstelling tot de meest voorkomende vorm van dementie, de ziekte van Alzheimer, richt de dementie van Parkinson zich niet op geheugen- en geheugenproblemen, maar op andere cognitieve beperkingen. Deze omvatten:
- Stoornissen van aandacht,
- cognitieve vertraging, verminderde reactietijd,
- visueel-ruimtelijke verstoringen,
- Stoornissen bij het plannen, organiseren, het volgen van een reeks,
- Verlies van mentale flexibiliteit en multitaskingvermogen,
- verstoorde verbale vloeiendheid,
- Problemen met ruimtelijke oriëntatie,
- Persoonlijkheid verandert,
- Gedragsstoornissen,
- Apathie (onverschilligheid, onverschilligheid),
- later in het ziektebeloop ook geheugenstoornissen: het verstoord opvragen van informatie staat op de voorgrond. De getroffenen kunnen nog steeds nieuwe dingen leren, maar hebben moeite om toegang te krijgen tot de nieuw opgeslagen informatie. De herkenning blijft behouden, daarom kan bijvoorbeeld een notitieblok in het dagelijks leven zeer nuttig zijn.
Het is niet ongebruikelijk dat andere psychische klachten zoals depressie, angst of hallucinaties optreden.
Lewy body dementia ("dementia with Lewy body", DLB)
De zogenaamde Lewy-body-dementie is een andere vorm van dementie die vergelijkbaar is met de dementie van Parkinson. De getroffenen hebben speciale eiwitafzettingen in de hersenen, zogenaamde Lewy-lichaampjes, die gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor kenmerkende ziektesymptomen. Dezelfde afzettingen zijn ook te vinden in de hersenen van Parkinsonpatiënten, maar in verschillende hersenregio's. Hoe deze afzettingen tot stand komen, wordt niet volledig begrepen.
Het belangrijkste symptoom van Lewy-body-dementie is - zoals het geval is bij dementie bij Parkinson-patiënten - de afname van mentale vermogens in het dagelijks leven, hoewel het geheugen aanvankelijk behouden blijft. Daarnaast treden bij beide vormen van dementie psychotische symptomen zoals hallucinaties of wanen op, terwijl Lewy-body-dementie iets vaker voorkomt.
Het belangrijkste verschil tussen de twee vormen van dementie is het punt waarop het zich voordoet: terwijl de symptomen van dementie bij Parkinson-patiënten zich laat in de loop van de ziekte ontwikkelen, treden de symptomen van Lewy-body-dementie op bij mensen die nog nooit de symptomen van Parkinson hebben gehad of die deze symptomen hebben. ontwikkelen lang na het begin van dementie.
Het onderscheid tussen de twee vormen van dementie is niet altijd eenvoudig. Ze moeten echter worden onderscheiden van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie om de behandeling daarop af te stemmen. Meer over het onderwerp: Dementie: medicamenteuze therapie
Hoe werkt de dementie van Parkinson?
De dementie van Parkinson is vooral merkbaar in het dagelijks leven bij het uitvoeren van complexe taken, zoals autorijden. Later ontstaan er moeilijkheden, zelfs bij minder complexe taken, zoals het nemen van reguliere medicatie. Hallucinaties kunnen ook wijzen op het ontstaan van dementie. Er is een verlies aan sociale en professionele prestaties en het begin van persoonlijkheidsveranderingen.
Patiënten met matige dementie hebben hulp nodig in het dagelijks leven, verliezen hun onafhankelijkheid en verwaarlozen alledaagse taken.
Mensen met ernstige dementie hebben 24 uur per dag toezicht en zorg nodig. Naarmate cognitieve stoornissen toenemen, is er gewoonlijk meer verwarring.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Om de dementie van Parkinson te diagnosticeren, is het belangrijk om een gedetailleerde medische geschiedenis op te nemen. Familieleden zijn ook inbegrepen, omdat mogelijke veranderingen in persoonlijkheid of met name hallucinaties betrouwbaar worden waargenomen door de getroffenen.
Opmerking De diagnose van Parkinson-dementie is niet mogelijk zonder een eerdere diagnose van de ziekte van Parkinson.
Bovendien kunnen speciale tests worden uitgevoerd om cognitieve stoornissen te beoordelen. De kloktest (patiënt wordt gevraagd een klok te tekenen met een bepaalde tijd) of verbale vloeiendheidstaken (maximaal aantal woorden per minuut) zijn in de medische praktijk zeer eenvoudig uit te voeren. Traditioneel wordt vaak de mini-mentale statustest (MMST) uitgevoerd, waarbij geheugen, temporele en ruimtelijke oriëntatie, aandacht, taal, instructies opvolgen en lezen, schrijven en tekenen worden getest.
De PANDA-test (Parkinson Neuropsychometric Dementia Assessment) is speciaal ontwikkeld voor de diagnose van Parkinson-dementie. Zowel aandacht, werkgeheugen, spreekvaardigheid als stemming, drive en interesse worden specifiek getest.
Ter ondersteuning kunnen laboratorium-, neuropsychologische en elektrofysiologische onderzoeken en beeldvormende onderzoeken worden uitgevoerd.
Meer over het onderwerp: Dementie: diagnose
Hoe wordt de dementie van Parkinson behandeld?
Parkinson-dementie is, net als de ziekte van Parkinson, progressief en ongeneeslijk. Het doel van therapie is om de onafhankelijkheid en kwaliteit van leven van de getroffenen zo lang mogelijk te behouden.
Bij het ontstaan van Parkinson-dementie lijkt het erop dat het gebrek aan dopamine in de hersenen eerder een rol speelt dan het ontbreken van de boodschappersubstantie acetylcholine. Dit is onder meer van belang voor aandacht en leerprocessen. Zogenaamde acetylcholine-esteraseremmers (rivastigmine, donepezil) kunnen worden gebruikt om de symptomen te verlichten. Deze remmen de afbraak van acetylcholine, waardoor de concentratie toeneemt. Dit kan het klinische beeld verzachten.
Depressieve stemmingen die optreden in verband met dementie kunnen worden behandeld met antidepressiva. Hallucinaties en rusteloosheid vereisen vaak het gebruik van zogenaamde atypische neuroleptica.
Cognitieve training ('brain jogging') is vaak nuttig, vooral in de vroege stadia van dementie. Regelmatige fysiotherapie, beweging in de frisse lucht, voldoende vochtinname en een uitgebalanceerd dieet zijn ook belangrijk. Een plan voor psychosociale therapie (bv. Dagklinieken, gezinsbegeleiding, vakantiezorg, mobiele ondersteuningsdiensten, enz.) Is ook van cruciaal belang. Meer over het onderwerp: de ziekte van Parkinson: therapie.