Omgaan Met Verdriet

2023 Auteur: Wallace Forman | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-05-24 12:25

Omgaan met verdriet

Leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Niettemin zijn de onderwerpen sterven en rouwen onderhevig aan veel taboes. Het verlies van een dierbare is meestal een belangrijk keerpunt in het leven: er is geen goede of foute manier om te rouwen. Iedereen rouwt anders.

Verdriet is een gezonde reactie, geen ziekte. Rouwprocessen verlopen vaak in fasen. Deze staan voor een grove oriëntatie en kunnen daarom ondersteuning bieden.

navigatie

• Lees verder
• meer over het onderwerp
• Advies, downloads & tools
• Hoe verloopt een rouwproces?
• Hoe kan ik met verdriet omgaan?
• Hoe praat ik met kinderen over verdriet?

Meestal neemt het verdriet vanzelf af. Als het niet lijkt te stoppen of in een depressie verandert, kan professionele hulp nodig zijn. Maar niet alleen de dood kan verdriet of gevoelens van verlies veroorzaken. Levenscrises gaan soms ook gepaard met ernstige verliezen.

Hoe verloopt een rouwproces?

Soms is het mogelijk om afscheid te nemen van de stervende. Maar het komt ook voor dat iemand plotseling uit het leven wordt gerukt, bijvoorbeeld door een ongeluk. Het pijnlijke verlies door het overlijden van een dierbare wordt gevolgd door een proces van verdriet dat niet altijd direct als zodanig zichtbaar is.

Een manier om verdriet begrijpelijker te maken, zijn de zogenaamde fasemodellen. Ze bieden echter alleen aanwijzingen. Over het algemeen zijn er fasen waarin voor het eerst wordt ingezien dat het verlies reëel is. Na de emotionele pijn of het verdriet wordt het verlies eindelijk geaccepteerd. Er is steeds minder energie nodig om met de situatie om te gaan. Tot er eindelijk nieuwe aspecten van het leven komen. Deze fasen vinden echter zelden strikt opeenvolgend plaats. Ze overlappen elkaar, zijn soms niet van elkaar te onderscheiden en kunnen worden herhaald.

Fasemodellen om met verlies en verdriet om te gaan

Er zijn modellen (bijvoorbeeld van de psycholoog Verena Kast of de psychiater Johann Cullberg) die schetsmatig beschrijven hoe crises (bijv. Verdriet of verlies) kunnen worden aangepakt:

• Fase 1 - Shock: Aan het begin van een rouwproces of een crisis is er meestal het 'niet willen geloven' van de situatie ('Het is allemaal maar een slechte nachtmerrie'). Bovendien is er "innerlijke chaos" tot aan het gevoel van binnen verlamd te zijn.
• Fase 2 - Emotionele reactie: De realiteit komt langzaam naar voren. Omdat dit vaak moeilijk te vatten is en er zeer stressvolle, intense, chaotische gevoelens zoals groot verdriet, woede, woede, angst en schuldgevoelens ontstaan.
• Fase 3 - geheugen / acceptatie: door een geheugenfase gaan - foto's worden bekeken, gedeelde ervaringen worden opnieuw gecreëerd. Acceptatie begint - de geliefde kan je “innerlijk” blijven begeleiden. Of bij andere ernstige levensgebeurtenissen is de gruwel van wat er is gebeurd niet meer zo groot.
• Fase 4 - Heroriëntatie: Er worden nieuwe oriëntatiemogelijkheden gevonden. In deze laatste fase van crisisbeheersing is een herschikking - naar een positieve toekomst - mogelijk.

Welke gevoelens kunnen naar voren komen tijdens het rouwproces?

Verdriet kan heel anders aanvoelen. Het is ook oké om niet te treuren. Er bestaat niet zoiets als “goed” of “fout” rouwen. De dood van een dierbare is niet altijd de oorzaak van verdriet. Liefdesverdriet of het verlies van een baan of gezondheid kan bijvoorbeeld leiden tot verlies- en rouwprocessen. De volgende sensaties kunnen onder meer optreden:

• Gevoel van shock ("als mistig")
• Gevoelloosheid,
• ernstige vermoeidheid / uitputting,
• overweldigend verdriet,
• vaak huilen,
• Gevoelens van schuld
• Woede en woede.

Niet al deze gevoelens zijn er altijd. Misschien ook anderen. Ze kunnen ook heel plotseling en intens verschijnen. Of liever erbij op de achtergrond. De gevoelens verliezen gewoonlijk geleidelijk hun intensiteit en verdwijnen na een tijdje. Sommige pijn kan bij herinneringen blijven hangen. Maar ook emotionele warmte en verrijking bij het herinneren van mooie momenten uit het verleden of dankbaarheid voor nieuwe wegen in het leven.

Hoe kan ik met verdriet omgaan?

Uit de rouwfasen blijkt dat rouwenden zowel emotionele als alledaagse, vaak grote uitdagingen moeten overwinnen in de loop van het rouwproces:

• Herken en accepteer het verlies als realiteit.
• Verwerk de emotionele pijn.
• Omgaan met het dagelijkse leven zonder de overledene.
• Bouw een blijvende innerlijke band op met de overledene.
• Een perspectief vinden en leven zonder de geliefde.

Omgaan met deze "rouwtaken" kost tijd en kracht. Daarom is begrip en steun vanuit de sociale omgeving belangrijk. Mensen om u heen van familie en vrienden, maar ook professioneel opgeleide helpers (psychotherapeuten, etc.) en pastoors kunnen u begeleiden en ondersteunen. De uitwisseling in zelfhulpgroepen kan ook nuttig zijn.

Ondersteuning en comfort

In tijden van verdriet helpt het vaak om van gedachten te wisselen met mensen die dicht bij je staan. Ook als u geen zin heeft om te praten: gesprekken met vrienden en familie hebben een positief effect op uw welzijn. Zowel lijden als mooie - zij het soms pijnlijke - herinneringen worden met elkaar gedeeld. Het samen met de overledene herinneren aan de tijd is een essentieel onderdeel van het rouwwerk. Het in gedachten doorlopen van de verdeelde levensfase helpt om afscheid te nemen en nieuwe wegen in te slaan. Bovenal moeten mooie momenten in het hart en in herinneringen kunnen voortleven. Gedachten en ideeën van de overledene kunnen de nabestaanden ook als een erfenis vergezellen.

Als er onaangename herinneringen ontstaan, bijvoorbeeld door een conflict uit het verleden, is het raadzaam om te proberen te vergeven. Het proces van vergeven is niet altijd gemakkelijk en duurt soms meerdere jaren en in sommige gevallen ondersteuning van andere mensen of professionele helpers. Maar het kan de moeite waard zijn om de rest van uw leven gemakkelijker te maken.

Wat kan ik zelf doen?

Rouwen kan ruimte en tijd in beslag nemen. Tranen en verdriet mogen niet worden tegengehouden, ze maken deel uit van het natuurlijke rouwproces. Maar alle andere gevoelens zijn ‘toegestaan’. Om iemand te rouwen brengt ons ook in contact met onze eigen eindigheid. Daarom kan het ondanks al het verdriet nuttig zijn om het leven als een geschenk te zien. Rituelen, bijvoorbeeld op de dag van overlijden of Allerheiligen (zoals een bezoek aan de begraafplaats, familiebijeenkomst, grafonderhoud of individuele herdenkingsrituelen) kunnen de herinnering levend houden, maar soms weer rouw oproepen.

De volgende maatregelen kunnen ook helpen bij het rouwproces:

• Praat met iemand over de stress. Bijvoorbeeld met vrienden of familie.
• Doe iets voor mentaal evenwicht. Zie Tips voor mentaal evenwicht voor meer informatie.
• Zorg ervoor dat u regelmatig slaapt.

Stel jezelf liever kleine doelen en doorloop deze uitdagende tijd stap voor stap. Als het ontstaan van het rouwproces niet lukt of het verdriet overgaat in een depressie, bieden professionele contactpunten (bijv. Psychotherapeut) hulp. Het kan moeilijk zijn om te beoordelen of u hulp nodig heeft. De professionele helpers kunnen u helpen erachter te komen. Zie Wanneer de psyche hulp nodig heeft voor meer informatie.

Hoe praat ik met kinderen over verdriet?

Kinderen worden ook in het dagelijks leven geconfronteerd met de problemen van dood en sterven. Ofwel omdat iemand in de familie overlijdt. Of misschien moeten ze afscheid nemen van hun geliefde huisdier. Ze horen ook veel van de media (bijvoorbeeld over oorlog, natuurrampen, ongevallen). Het is ook in de nieuwsgierigheid van een kind om vroeg of laat te vragen waarom iemand moet sterven. En waar je dan heen moet. Wat gebeurt er dan. Er zijn vaak grote remmingen bij het praten met kinderen over de onderwerpen sterven en dood. Kinderen hebben hierbij echter begeleiding nodig. Zo natuurlijk mogelijk praten over deze onderwerpen en begrijpelijke antwoorden geven op de vragen helpt.

Als kinderen direct worden getroffen door overlijden of verlies, hebben ze ondersteuning nodig. Zodat ze hun gevoelens kunnen uiten en classificeren. En ze hebben ook gewoon troost nodig. Kinderen rouwen anders dan volwassenen. Ze wisselen vaker van humeur, het verdriet is niet altijd duidelijk. Kinderen moeten ook begrijpen waarom hun dierbaren zo verdrietig zijn. Eerlijke, kindvriendelijke antwoorden zijn nuttig. Verklarende kinderboeken of de uitwisseling met andere getroffenen en het gebruik van professionele helpers kunnen hierbij helpen.

Soms kan verdriet erg stressvol zijn voor een kind of een heel gezin. Dan is het nuttig om professionele ondersteuning te zoeken (bijv. Psychotherapie voor kinderen, gezinstherapie).